سبک زلال /آموزش= از: دادا ( بخش چهارم)

من طرف فرزانه شیدا الأحد يناير 24, 2010 5:37 am

یک نمونه ي ديگر :

زلال شماره ي ( 13 )

فرياد ازين زمان

فرياد ازين زمان پر فغان

ديدي كسي درون من آهي كشيد و رفت؟!

غرق است باز كشتي مردم به زيـر موج ناگهـان

بر زير پلك من بنويس : اي غريب! ايست !

اين غم نمي شود دگر نهان

رازت بگو عيان

*

آخر بگو كه باز

بر دل نيامدست چاره ساز

تنهائي ام مبارك اهل زمين مباد

آخر بگو كه خسته ام از زاهدان پر ز جهل و آز

آيا نمي شود به من از پشت ننگرند؟!

باري بگو به مدّعـي راز

بشكست سرو ناز

بررسي شعر فوق:

3- فرياد ازين زمان=4ض

2- فرياد ازين زمان پر فغان=6ض

1- ديدي كسي درون من آهي كشيد و رفت؟!=8ض

+- غرق است باز كشتي مردم به زيـر موج ناگهـان=10ض

1- بر زير پلك من بنويس : اي غريب! ايست !=8ض

2- اين غم نمي شود دگر نهان=6ض

3- رازت بگو عيان=4ض

*

3- آخر بگو كه باز=4ض

2- بر دل نيامدست چاره ساز=6ض

1- تنهائي ام مبارك اهل زمين مباد=8ض

+- آخر بگو كه خسته ام از زاهدان پر ز جهل و آز=10ض

1- آيا نمي شود به من از پشت ننگرند؟!=8ض

2- باري بگو به مدّعي راز=6ض

3- بشكست سرو ناز=4ض

نوع ساختار نظم شعر : عروضي

فرم ضرباهنگ ( 4-6-8-10-8-6-4 )

تعداد ضرباهنگ بين دو سطر = 2

تعداد سطور هر زلال = 7

+= سطور مادر:

غرق است باز كشتي مردم به زيـر موج ناگهـان=10ض

آخر بگو كه خسته ام از زاهدان پر ز جهل و آز=10ض

هر دو سطر متقارن مادر با همديگر در يك طول وزن و آهنگ و ضرباهنگ موسيقييائي يكسان قرار دارند.

سطرهاي قرينه ي ( 1 ) =

ديدي كسي درون من آهي كشيد و رفت؟!=8ض

بر زير پلك من بنويس : اي غريب! ايست !=8ض

تنهائي ام مبارك اهل زمين مباد=8ض

آيا نمي شود به من از پشت ننگرند؟!=8ض

هر چهار سطر متقارن با همديگر داراي طول وزن و آهنگ و ضرباهنگ موسيقييائي يكسان هستند .

سطرهاي قرينه ي ( 2 ) =

فرياد ازين زمان پر فغان=6ض

اين غم نمي شود دگر نهان=6ض

بر دل نيامدست چاره ساز=6ض

باري بگو به مدّعي راز=6ض

هر چهار سطر متقارن با همديگر داراي طول وزن و آهنگ و ضرباهنگ موسيقييائي يكسان هستند .

سطرهاي قرينه ي ( 3 ) =

فرياد ازين زمان=4ض

رازت بگو عيان=4ض

آخر بگو كه باز=4ض

بشكست سرو ناز=4ض

هر چهار سطر متقارن با همديگر داراي طول وزن و آهنگ و ضرباهنگ موسيقييائي يكسان هستند .

نتيجه : طبق قانون زلال ، شعر فوق زلال و از نوع عروضي پيوسته ي قافيه دار مي باشد .

تقديم دو زلال به زبان تركي :

زلال شماره ي ( 14 ) ( به زبان ترکی )

باهارا بـاخگيلا سن!

بو يئنيشده نيگارا باخگيـلا سن!

دوداقلاريندان آخان بال نه گؤر دؤنوب چاخيرا!

بو ايشده گل آخارا باخگيلا سن!

خومارا باخگيلا سن!

يوخاريداكي شعيرين آچيقلاماسي :

2- باهارا بـاخگيلا سن! ( 4 بارماق )

1- بو يئنيشده نيگارا باخگيـلا سن! ( 6 بارماق )

+- دوداقلاريندان آخان بال نه گؤر دؤنوب چاخيرا! ( 8 بارماق )

1- بو ايشده گل آخارا باخگيلا سن! ( 6 بارماق )

2- خومارا باخگيلا سن! ( 4 بارماق )

شعيرين آخيمي = عروضي

دينگيلتي دوزومو = ( 4-6-8-6-4 )

سطيرلرين آراسينداكي دينگيلتي نين سايي= 2 بارماق

بوتون سطيرلرين سايي = 5 دانا

+- آنا سطير=دوداقلاريندان آخان بال نه گؤر دؤنوب چاخيرا

دينگيلتيسي 8 بارماقدير

مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلات

1و1=بير اؤلچوده كي سطيرلر=

بو يئنيشده نيگارا باخگيـلا سن! ( 6 بارماق )

بو ايشده گل آخارا باخگيلا سن! ( 6 بارماق )

هر ايكي سينين ده هاواسي بير اولچوده دير

فعلاتن فعلاتن فعلات

2و2= بير اؤلچوده كي سطيرلر=

باهارا بـاخگيلا سن! ( 4 بارماق )

خومارا باخگيلا سن! ( 4 بارماق )

هر ايكي سينين ده هاواسي بير اولچوده دير

فعلاتن فعلات

سون سؤز : يوخاريداكي شعيره ، زلال قايداسينا باخاراق ،

بير قافيه لي عروضي زلال دئمك اولار

زلال شماره ي ( 15 ) ( به زبان ترکی )

ايسته يين بيل هاردا گزير

سئوگي دير كي قان تكي داماردا گزير

یانمیشام محبّتينه سنـدن اؤتـرو داي اؤلـورم

گؤردويون جانيمدي منيم شوقون ايله اؤلكه اؤلكه قاردا گزير

داي گليب هاوا باشيما ايستي ايستي دويغولاريم ماهورا بهانه دوغور

عشقدن كؤنول دوتوب اوْد نئيله ييم كي بير سه گاهلي تارداگزير

هئچ كس آختاريب دئمه سين پس دادا هاياندا قاليب

كئفله نيبدي كوچه ده بازاردا گزير

بيـر گـؤزو خـوماردا گــزير

دوّم بهمن ماه سال 1388 هجري شمسي ، اوّلين روز تولّد شعر « زلال » و تحويل آن با تمام تشريحات و

قوانينش بر جهان ادبيّات مبارك باد. من شخصاً از زلال عروضي قافيه دار ( از نوع تكي يا پيوسته ) خيلي

خوشم مي آيد و برايم شيرين است . لذا بيشتر در اين راستا فعاليّت خواهم كرد.

خسته نباشيد !

سبک زلال /آموزش= از: دادا ( بخش چهارم) Image

زلال هاي منتخب زیر تقدیم بر خدمتتان :

نمي شود ( زلال عروضي قافيه دار )

اينجا نمي شود
اينگونه درب وا نمي شود
بايد ز خاك هم قَــدَري زيرتر نشست
بـا آبـشار پـارك ريـا جان تو دريـا نمي شود
بايد ز دل گذشت و عميق و عميقتر
پُـر گشت وَ اِلاّ نمي شود
در وا نمي شود

فرياد ازين عمل ( زلال عروضي قافيه دار )

فـرياد ازيـن عمل
اين كه نموده اي تو باز حل
رشوه درون چائي زهد پر از ريا
در اعتقاد و باور مخلوق كـه آورده اي خلل
آيا نماز را به چه قيمت فروختي ؟!
حرمت نگاهدار بـر ملل
اي سست و مبتذل!

كم آي ولي ... ( زلال عروضي قافيه دار )

اي اشك امانم ده !
فرصت به فراسوي زمانم ده !
خاموش نكن شعله ي پنهان مرا باز
كم آي ولي داغتر از آتش و بس داغ به جانم ده !
در خرمن زخمم همه از ردّ تو بينم
پس قدرت سوزنده نشانم ده !
غسلي به روانم ده !

بنگر! ( زلال عروضي قافيه دار )

بهار را بنگر!
وَ چشم ناز يار را بنگر!
فداي آن لب شيرين پر ز آب عسل
تو گرمي كنار را بنگر!
خمار را بنگر!

محكم برو! ( زلال عروضي قافيه دار )

به تو گفتم برو!
تأخير مكن صبحدم برو!
اين شب دوباره جان مرا مي درد وَ تو
خوشدل مباش بر دوسه لب بوسه هاي پر ز غم برو!
ديدم كسي زپشت صدا ميكند تورا و تو هي پرسه مي زني!
انگار عـاشقي به مـن ، اگـر آماده اي سپرم بر تو تمام دلم برو!
باري بـرو براي جهاني اميــر باش بــرو اي شكستــه دل
خود را اسير درد مكن پاي هـزاران عـدم بـــرو!
دريا براي شعله نمي نازد عار كن!
اينبار نجوش هيچدم برو!
برو! محكم برو!

عشق را ( زلال عروضي قافيه دار )

عشــق را
مي پرستـم عشق را
قطره اي وحشت نـدارم از بتان
بر دل ديوانه با يك بوسه بستم عشق را
بـاز آتش مي زنم بـر خويشتن در عالم ديـوانـگي
باز از بند منيّت هاي بي معناي سر در گم گسستم عشق را
عقل مغـرور آسمانم را غبـار آميـز نتوانست كرد
ناگهان تسليم شد چون ديد مستم عشق را
نام عشقم عشق خواهد مانـد
بـاز هستم عشق را
عشــق را

اي واي ( زلال عروضي قافيه دار )

چشمت هنوز
مـانـنـد آفتـاب روز
رود عطش روانده به لب هاي آب
اي واي و داد ازين حرارت مابين اين دو سوز
اشكم فغان نمود وَ گشتم كباب
باشد به داغ جان فروز
عشقم بـروز

اُف برين باور ( زلال عروضي پيوسته ي بدون قافيه )

يك نفر آنجا
داخل پارك پر از ماتم
در كنار شمعداني ها براي خود
نور مي گردد وَ باران محبّت زندگاني را
آُف برين مهري كه من دارم تو داري !
لا به لاي آرزوهايي
اُف برين باور
*
يـك نفـر آنـجا
زيـر گلهاي اقاقي ها
نوحه مي خواند براي سالگرد خود
عاشقي از خنده هايش بوي شبنم را نمي گيرد
آه- از اين حال تنهائي و بد بختي
درد پشت درد مي رويد
عشق مي ميرد

برتاب ! ( زلال عروضي بدون قافيه )

اي عشق
پر كن تو مرا اينك
در اوج تمنّـائـي و شـوري
بنشان به لب ِ چشم عطش بر دوسه بوسه
چـندي مگـر آسايـم ازين غـربت رنـج آور و تـاريـك
اي عشق تو اي در همه جا چشمه ي جاري
در قلّه ي چشمان مثلّث
مافوق پلنگم من
بـر تـاب !

نمي داند كسي ( زلال آزاد )

فـردا
در اين مكان
به روي پوست من
نـا مسلمان نـويـسنـد
با خون عشقي كه از تو دارم ،
و مـرا به جـاي كفـر
بــه دار كشنـد
نمـي دانـد
كسي

تجزيه ( زلال آزاد )

در اين زمانه
خدا را ديدن مشكل است
مي خواهم پري گيرم از جنس ماوراء
و خـــودم را جـــدا بكنـم
از هر بهانه

آهاي! ( زلال آزاد پيوسته )

آرام شو!
اينجا قلب من است
ورود نا خالصي ها ممنوع
اينجا مكان تولّد عشقي است دريائي
محّبت در رگهايم مي جوشد
مي شناسي مرا تو ؟!
به كجا ؟!
*
با توأم !
دست بردار از من
سردم شده از نفس خشك تو
و چشمهات نرم نرمك بوي حسد مي دهد
مـتـنـفّـرم از بـــرف زودرس
آهاي! با تو هستم
دِ برو !
دنباله در بخش بعدی